Κείμενο: Μυρσίνη Λαμπράκη
ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗΣ ΜΑΓΕΙΡΙΚΗΣ
Στα πετρώδη και ηλιόλουστα μέρη της Μεσογείου φυτρώνει και ανθίζει στην καρδιά του καλοκαιριού ένα όμορφο φυτό με μικρά στρογγυλά φυλλαράκια και μικροσκοπικά λευκά άνθη που τραβάνε τις μέλισσες σαν μαγνήτης.
ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ - ΙΣΤΟΡΙΑ
Η γλωσσολογική ρίζα του φυτού προέρχεται από το ελληνικό «Όρος» και το «Γκάνος» το οποίο σημαίνει «shining mountain» ή « mountain splendor»
Ο Διοσκουρίδης την συνιστούσε σε εκείνους που είχαν χάσει την όρεξη τους.
ΔΗΜΩΔΗ ΙΑΤΡΙΚΗ - ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Οι αρχαίοι Έλληνες έπιναν αφέψημα της ρίγανης για να γιατρέψουν τους σπασμούς της κοιλιάς αλλά και κατά των δηλητηριάσεων. Το αφέψημα της ρίγανης είναι στυπτικό, ελαφρώς πικρό και γι αυτό παραδοσιακά χρησιμοποιήθηκε σε περιπτώσεις διάρροιας. Η δημώδη ιατρική της Κρήτης χρησιμοποιείσαι τα τηγανιτά σε λάδι ελιάς φύλα της ως κατάπλασμα και για εντριβές σε περιπτώσεις πιασίματος κυρίως της μέσης. Ριγανόλαδο επίσης χρησιμοποιήθηκε για τον πονόδοντο.
ΣΥΛΛΟΓΗ - ΑΓΟΡΑ - ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ
Αυτό το μικρό ποώδες φυτό απαντάται σε άγρια μορφή κύρια σε ηλιόλουστα και πετρώδη εδάφη σε ολόκληρη την μεσόγειο. Συλλέγετε κλαδάκια και ανθό μαζί νωρίς το καλοκαίρι από Μάιο έως Ιούλιο (εξαρτάτε από την περιοχή). Στην Ελληνική αγορά μπορείτε να βρείτε ρίγανη κυρίως αποξηραμένη σε διάφορες μορφές: δηλαδή η ματσάκια ή ήδη μαδημένη μέσα σε γυάλινα ή πλαστικά βαζάκια και σακουλάκια.
Αν αγοράσετε ρίγανη σε ματσάκια τότε καλά είναι να την καλύψετε με ένα πλαστικό κάλυμμα και να την κρεμάσετε ανάποδα έτσι θα διατηρήσει το άρωμά της. Γενικά αν θέλετε να διατηρήσετε το διαπεραστικό άρωμα της μία το ωραίο πράσινο χρώμα της πρέπει να την αποξηραίνετε σε δροσερό μέρος μακριά από τον ήλιο ο οποίος την ξεθωριάζει και της δίνει ένα καφετί χρώμα. Αν θέλετε μπορείτε να την τρίψετε ανάμεσα στις δύο παλάμες σας έτσι θα έχετε λεπτότερη υφή.
Να έχετε υπόψη σας ότι τα αποξηραμένα φύλλα και άνθη διατηρούνται για χρόνια αν αποθηκευτούν σε βάζα που κλείνουν πολύ καλά και μακριά από το φως. Δροσερά φύλλα ρίγανης αποθηκεύονται στην κατάψυξη.
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ
Αν «βγάλετε» από το έδαφος προσεκτικά μικρά φυτά ρίγανης με ριζίδια τον χειμώνα ή νωρίς την άνοιξη μπορείτε να τα μεταφυτέψετε σε γλάστρες αρχικά και αργότερα στο χώμα. Θα πάρετε ιδιαίτερα εύρωστα φυτά κυρίως τον δεύτερο χρόνο καλλιέργειας. Δεν χρειάζονται πολύ νερό.
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ
Η ρίγανη είναι το έμβλημα της Ελληνικής και γενικότερα της Μεσογειακής κουζίνα . Με την πικάντικη γεύση της παντρεύεται τέλεια με το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και το λεμόνι. Πολλά φαγητά στην Κρήτη και στην Ελλάδα σερβίρονται ή ψήνονται με αυτήν την λιτή σάλτσα όπως το κατσίκι λαδορίγανη, οι πατάτες λαδοριγανατές, συκώτι το ψάρι φέτα ακόμα και τα βραστά κολοκύθια. Η ρίγανη σε πολλά νησιά των Κυκλάδων αλλά και της Δωδεκανήσου προστίθεται μέσα σε κοιλιές των ψαριών που ψήνονται στην σχάρα για να τα αρωματίσουν.
Με ρίγανη πασπαλίζετε επίσης η κλασσική χωριάτικη σαλάτα αλλά και η φέτα. Ταιριάζει πολύ στις πίστες αλλά και σε διάφορα ψωμιά τα οποία ζυμώνονται με μπαχαρικά όπως το κύμινο, ντομάτα και λάδι. Μπορείτε επίσης να αρωματίσετε με ρίγανη ελαιόλαδα, τα οποία με αυτόν τον τρόπο διατηρούνται περισσότερο, ξύδια αλλά και ελιές κυρίες μαύρες.