Μπορεί εύκολα κάποιος να διακρίνει την έντονη και χαρακτηριστική μυρωδιά του σε χώρους όπου μικρά μπαστούνια παστουρμά, περιμένουν κρεμασμένα με υπομονή τον επόμενο πελάτη που θα ζητήσει τις λεπτές φέτες με την επικάλυψη από το πικάντικο τσιμένι, για να συνοδέψει το ούζο του, ή να φτιάξει την παστουρμαδόπιτά του.
Συμμετέχει εμφανώς στην σπιρτόζικη ευωδιά του ινδικού κάρυ και προσφέρει το έντονο άρωμα του στα μικρά αιθιοπικά και αιγυπτιακά ψωμιά.
Τα ονόματα που του έδωσαν οι Έλληνες Καππαδόκες παστουρμαδοποιοί είναι «boyotu» και «Hu lu ba» οι Κινέζοι θεραπευτές.
Όμως αυτό το μικροσκοπικό μπαχαρικό έχει την δικιά του θέση στην ελληνική γλώσσα, η οποία και το βάπτισε με τα ακόλουθα ονόματα: μοσχοσίταρο, τήλι, τριγωνίσκος, τηντιλίδα.
Οι φρέσκοι βλαστοί του φυτού, το οποίο μοιάζει πολύ με το γνωστό μας τριφύλλι -μια και ανήκει στην ίδια οικογένεια- αλλά και οι καρποί του καταναλώνονται εδώ και αιώνες στην χώρα μας ωμοί. Χαρίζουν το πικάντικο άρωμα τους σε πράσινες σαλάτες κύρια στην Κρήτη, την Νότια Πελοπόννησο, την Δράμα και την Ήπειρο. Πάντως οι μεγάλες ποσότητες του φυτού χρησιμοποιήθηκαν κατά κύριο λόγο στην κτηνοτροφία.
ΤΟ ΤΣΙΜΕΝΙ
Τη συμπυκνωμένη και έντονα αρωματική ευωδιά των ψημένων σπόρων της τριγωνέλας, λάτρεψαν οι Κωνσταντινοπολίτες, οι Πόντιοι, οι Μικρασιάτες και φυσικά οι Άραβες και οι Τούρκοι, οι οποίοι το ανακάτεψαν με καυτερό ή γλυκό κόκκινο πιπέρι, σκόρδο και νερό για να δημιουργήσουν ένα νέο καρύκευμα το «τσιμένι». Οι περισσότεροι από μας το αναγνωρίζουν και το προσδιορίζουν ως μια «βαρύοσμη» πάστα που καλύπτει τον παστουρμά δημιουργώντας ένα στρώμα προστασίας αλλά και ιδιαίτερης γεύσης. Συμμετέχει επίσης εμφανώς στα πικάντικα «καραμανλίδικα» λουκάνικα και στα «πέταλα».
ΒΟΤΑΝΟ ΤΗΣ ΚΟΥΖΙΝΑΣ
Όπως και τα περισσότερα μπαχαρικά, έτσι και η τριγωνέλα, αντιμετωπίστηκε στο παρελθόν με την βαθιά γνώση της τροφής που δυναμικά όμως είναι και ένα φάρμακο για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Ο Ιπποκράτης και ο Γαληνός το αποκαλούν «βούκερο» και συνιστούν να το χρησιμοποιούν στο φαγητό τους εκείνοι που πάσχουν από ανορεξία.
Το τσάι από αποξηραμένα φύλα τηντιλίδας ήταν εξαιρετικό αφέψημα για όσους έπασχαν από γαστρεντολογικά προβλήματα .
Οι Κινέζοι και οι Ινδοί λόγω του θερμού του χαρακτήρα το χρησιμοποιούσαν ως μπαχαρικό κατάλληλο για να αυξήσουν την ροή της ενέργειας στο σώμα.
ΠΩΣ ΘΑ ΤΟ ΖΗΤΗΣΕΤΕ
Εάν το αναζητήσετε σε καταστήματα πώλησης μπαχαρικών θα σας προμηθεύσουν μάλλον τους «αποξηραμένους» μικρούς και ακανόνιστους καρπούς του φυτού . Τους οποίους μπορείτε να τους χρησιμοποιήσετε αυτούσιους ή να τους κονιορτοποιήσετε σε ένα γουδί. Υπάρχει επίσης περίπτωση να σας δώσουν την γνωστή σκόνη ή πάστα «τσιμένι» η οποία ναι μεν έχει το έντονο άρωμα της τηντιλίδας, αλλά περιέχει επίσης και σκόρδο και πιπεριά.
ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΟΣΟ
Η τηντιλίδα έχει έντονη και δυνατή γεύση και άρωμα για το λόγο αυτό καλά είναι να χρησιμοποιείται με σύνεση σε μικρές ποσότητες.
Ένας ωραίος συνδυασμός είναι να κοπανίσετε μερικούς σπόρους και να αναμίξετε τη σκόνη σε γιαούρτι με το οποίο θα περιχύστε ένα κοτόπουλο ή ένα αρνί μαγειρεμένο με λευκή λεμονάτη σάλτσα. Η ντομάτα δεν θα έλεγα ότι είναι και ο καλύτερος σύντροφος τούτου του μπαχαρικού διότι κάνει ακόμα πιο έντονη την οσμή του. Χωρίς να σημαίνει ότι δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το μοσχοσίταρο ως αυτόνομο μπαχαρικό πάνω από τηγανιτές πατάτες, σουτζουκάκια ή σαλάτες με όσπρια.
Έχετε επίσης τη δυνατότητα να το χρησιμοποιήστε ως «τσιμένι» για να δώσετε ξεχωριστή ένταση σε κάποιος μεγάλο κομμάτι μοσχαριού ή σε ένα μίγμα με κιμά και κουκουνάρι με το οποίο στην περιοχή Τοκάτ της Τουρκίας γεμίζουν τις μελιτζάνες και τις πιπεριές.
ΣΤΡΑΠΑΤΣΑΔΑ ΜΕ ΝΤΟΜΑΤΑ ΠΙΠΕΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΣΤΟΥΡΜΑ
ΠΡΑΣΑ ΚΑΡΑΜΕΛΩΜΕΝΑ ΜΕ ΣΟΥΤΖΟΥΚΙ