Κείμενο: Μυρσίνη Λαμπράκη
Φωτογραφίες: Μυρσίνη Λαμπράκη
Ταξίδεψε από το Μεξικό, διέσχισε τον Ατλαντικό μαζί με την είδηση της ανακάλυψης του Νέου Κόσμου, εγκαταστάθηκε στη Μεσόγειο και έγινε το αγαπημένο καλοκαιρινό φρούτο των Αλγερινών, Ισπανών, Ιταλών και Σικελών. Η οπούντια ή ινδική συκή (opundia ficus indica) δεν είναι τίποτα άλλο από τη γνωστότατη φραγκοσυκιά ή καπλοσυκιά ή αραποσυκιά ή μπαρμπαροσυκιά ένα κακτοειδές φυτό που είναι σχεδόν αυτοφυής σε ολόκληρη την Ελλάδα και κυρίως στα νησιά και την Πελοπόννησο.
Πριν από μερικά χρόνια και στη χώρα μας οι γλυκοί, δροσιστικοί και εύγευστοι καρποί της ήταν περιζήτητο καλοκαιρινό φρούτο. Σήμερα φαίνεται ότι όλο και λιγότεροι είναι εκείνοι που αναζητούν τη γλυκιά χυμώδη γεύση τους. Αντίθετα η μαροκινή, ιταλική και αραβική κουζίνα χρησιμοποιεί πολύ τους καρπούς της φραγκοσυκιάς σε κέικ, ποτά, τάρτες παγωτά και γλυκά κουταλιού ή μαρμελάδες.
Ο καλύτερος τρόπος όμως να καταναλώσει κανείς τους δροσερούς καρπούς της φραγκοσυκιάς, με τις εξαιρετικές επιδράσεις στο συκώτι και το πεπτικό σύστημα, είναι ως ωμά παγωμένα καλοκαιρινά φρούτα. Διατηρούνται στο ψυγείο για περισσότερο από 10 ημέρες. Η εποχή ωρίμανσής τους αρχίζει από τον Αύγουστο και κρατάει, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, μέχρι και τον Οκτώβριο. Αν και το φυτό στη χώρα μας είναι σχεδόν αυτοφυές, στην Ισπανία, την Ιταλία και τη Σικελία καλλιεργούνται για εξαγωγή ειδικές ποικιλίες όπως η «malta», με τους εξαιρετικά μεγάλους κατακόκκινους καρπούς.
ΣΤΗΝ ΣΥΜΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΣΧΟΙΝΟΥΣΑ
Στην Σχοινούσα προσφέρουν την Φραγκοσυκάδα ένα δροσιστικό ποτό από τον χυμό των ώριμων φρούτων. Στην Σύμη πάλι φτιάχνουν με τον χυμό τους μια ανάλαφρη κρέμα που μοιάζει με μουσταλευριά και λέγεται μισοκοφτή. Αν δεν σας ενοχλούν τα σπόρια μπορείτε να φτιάξετε μαρμελάδα με ολόκληρα τα φρούτα. Διαφορετικά περάστε τα από αποχυμωτή και χρησιμοποιήστε τον ζωμό τους μαζί με ένα μήλο πολτοποιημένο και ίση ποσότητα ζάχαρης για να φτιάξετε μαρμελάδα. Η μαρμελάδα φραγκόσυκο «δένει» πολύ ωραία και με τα δαμάσκηνα που είναι φρούτα της ίδιας εποχής.
ΠΩΣ ΤΑ ΚΑΘΑΡΙΖΟΥΜΕ
Ο καρπός αυτός αναπτύσσεται περιμετρικά πάνω στις άκρες των φύλλων της φραγκοσυκιάς. Η επιφάνειά του καλύπτεται αφενός από σκούρα κομπάκια και αφετέρου από πολύ μικρά αγκάθια, τα οποία μοιάζουν με χνούδι και δε γίνονται άμεσα αντιληπτά. Είναι πιθανό να πιάνει κανείς τα φραγκόσυκα για κάποιο χρόνο (λεπτά) πριν αρχίσει να νοιώθει την ενόχληση από τα αγκάθια. Για τη συλλογή του και το καθάρισμά του πριν την κατανάλωση, πρέπει να το πιάνει κανείς με κάποιο μέσο (π.χ. χαρτί, γάντι) ή εργαλείο ώστε να μην έρχεται σε επαφή με το δέρμα.Το καθάρισμα από τα αγκάθια του φραγκόσυκου γίνεται απλά και γρήγορα: Βάζουμε τα φραγκόσυκα σε μια νάιλον σακούλα γεμάτη νερό. Αναταράσσουμε πολλές φορές την σακούλα κρατώντας την από τα δύο χερούλια. Τα αγκαθάκια στα φραγκόσυκα βρέχονται μαλακώνουν και με την τριβή πέφτουν.
ΚΑΝΤΕ ΤΑ ΦΥΛΛΑ ΤΟΥΡΣΙ
Μπορείτε να φτιάξετε τα φύλλα τουρσί ως εξής: τα καθαρίζετε από τα αγκαθάκια και την εξωτερική μεμβράνη με ένα μυτερό μαχαιράκι χωρίς δόντια. Τα κόβετε σε μικρά μακρόστενα στικ και τα βράζετε για 1-2 λεπτά μέσα σε ένα μείγμα από αλάτι, λευκό ξύδι και νερό. Συντηρούνται σε άρμη για 4-5 μήνες. Συνοδεύουν πολύ ωραία το χοιρινό ψητό κρέας ή μπαίνουν ως γέμιση σε τορτίγιες.
ΦΡΑΓΚΟΣΥΚΟ Η ΣΟΥΠΕΡΤΡΟΦΗ
Το φραγκόσυκο έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό (87.5%).Το κιτρικό και μηλικό οξύ που περιέχει, του προσδίδει φυσική συντήρηση, βοηθά στη καλή πέψη μέσω του μεταβολισμού των σακχάρων, και αυξάνει τη σωματική αντοχή.Η θρεπτική και η φαρμακευτική αξία του φραγκόσυκου είναι μεγάλη, καθώς είναι πλούσιο σε μαγνήσιο και ταυρίνη, ουσίες οι οποίες είναι σημαντικές για την υγεία του εγκεφάλου και της καρδιάς. Είναι επίσης πλούσιο σε φλαβονοειδή, αντιοξειδωτικές ουσίες που δρουν κατάτου καρκίνου και των καρδιοπαθειών. Τα φραγκόσυκα περιέχουν ισχυρά αντιοξειδωτικά, δρουν προστατευτικά σε διάφορους ιστούς και όργανα: στις αρτηρίες και τα νεύρα, στους οφθαλμούς και τις αρθρώσεις.
ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ
