Το πράσινο φιστίκι ( pistacia vera) ή όπως είναι γνωστό στην Ελλάδα μας «φιστίκι Αιγίνης», ένας πραγματικά πολύτιμος καρπός, ο ποίος αν και καλλιεργείται εδώ και αρκετά χρόνια και έχει απεριόριστες δυνατότητες αξιοποίησης στην καθημερινή μας διατροφή, μαγειρική και ζαχαροπλαστική.
ΛΙΓΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Η μακριά ιστορία της καλλιέργειας του δένδρου αυτού, το οποίο ελάχιστες καλλιεργητικές φροντίδες απαιτεί, ξεκινά από το λίκνο του πολιτισμού, δηλαδή την αρχαία Μεσοποταμία όπου σύμφωνα με τους ιστορικούς των τροφών εντοπίζετε από το 7000 Π.χ. Το βιβλίο της «γένεσης» το αποκαλεί ένα από τα πολύτιμα δώρα του Θεού προς τον Αδάμ ο οποίος και το καλλιέργησε πρώτος.
Την ονομασία του «φιστίκι» την οφείλει στους Πέρσες, που «pesteh» αποκαλούν όλους τους ξηρούς καρπούς.
Στην Ευρώπη πάντως το εισήγαγαν ως τρόφιμο εξωτικό, ακριβό και εύγευστο οι Ρωμαίοι από τις αποικίες τους στην Ανατολή.
Σήμερα οι μεγαλύτερες εκτάσεις με δένδρα φιστικιάς εντοπίζονται στη Νοτιοανατολική Τουρκία, στο Λίβανο και στην Συρία. Η σημαντικότερη πόλη για την καλλιέργεια, επεξεργασία, εξαγωγή αλλά και αξιοποίηση φιστικιών θεωρείται η Γκάζιαντεπ μια πόλη στην Νότια Τουρκία με 45 χιλιάδες δένδρα και δεκάδες εργαστήρια επεξεργασίας του καρπού.
ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΦΙΣΤΙΚΙ ΑΙΓΙΝΗΣ
Η εκλεκτή ποικιλία φιστικιάς «Αιγινήτικη» χαρακτηρίζει τις καλλιέργειες στο νησί. Την περίοδο που οι καρποί ωριμάζουν μοιάζουν με μικρές βυσσινιές «μπαλίτσες» που κρέμονται επάνω στα στιβαρά κλαδιά των δέντρων.
Το φιστίκι Αιγίνης είναι ίσως το μοναδικό γεωργικό προϊόν, που επέβαλε πανελληνίως την ονομασία προέλευσης, παρά το γεγονός ότι καλλιεργείται και σε άλλα μέρη της Ελλάδος,, όπως στην Πελοπόννησο και στην Κρήτη.
ΤΟ ΦΙΣΤΙΚΙ ΣΤΗΝ ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ
Η δοκιμή φρέσκων δηλαδή, μη αλατισμένων καρπών φιστικιάς είναι μια πραγματική γαστρονομική εμπειρία ιδιαίτερα αν αυτοί έχουν μόλις συλλεχθεί από το δέντρο και διατηρούν ακόμα στο εσωτερικό τους ένα δροσερό και ελαφρώς πικάντικο άρωμα που σου θυμίζει περισσότερο φρούτο και λιγότερο ξηρό καρπό .
Τα γλυκά μη αλατισμένα φιστίκια είναι ιδανικά για να χρησιμοποιηθούν σε γλυκίσματα όπως σε τάρτες με φρούτα. Αντικαταστήσετε, όπως κάνουν πολύ συχνά οι Ανατολίτες, την κλασσική γέμιση του μπακλαβά με ψιλοτριμμένη σάρκα φιστικιού. Γαρνίρετε τις λευκές κρέμες σας με μερικούς καταπράσινους καρπούς φιστικιάς ενισχύοντας το χρωματικό κοντράστ ή δοκιμάστε να φτιάξετε τα μοναδικά «πράσινα» μπισκότα βουτύρου, τα οποία σίγουρα θα κλέψουν την παράσταση.
Αναμείξτε χοντροκομμένα φιστίκια με αρνίσιο κιμά και φτιάξτε ζουμερά και πικάντικα κεμπάμπ που αφήνουν στο στόμα την τραγανή αίσθηση και την γλύκα του ξηρού καρπού. Επιχειρείστε να γαρνίρετε ένα πιλάφι με φρέσκα και ολόκληρα φιστίκια Αιγίνης, καραμελωμένες φλούδες πορτοκαλιού και σταφίδες. Το αποτέλεσμα είναι πραγματικά φαντασμαγορικό.
ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ
Τα φιστίκια τα οποία μπορούμε να βρούμε στην Ελληνική αγορά πωλούνται είτε ολόκληρα με το κέλυφος ή καθαρισμένα. Αλατισμένα και «ψημένα» ή γλυκά και φρέσκα όπως δηλαδή συλλέγονται από το δένδρο.
Τέλος Αυγούστου και μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου μπορούμε να ανακαλύψουμε ανάμεσα στους πάγκους με τα φρούτα φρεσκοκομμένα φιστίκια, των οποίων οι καρποί έχουν τρυφερή υφή και καταπληκτική αρωματική ένταση συνδυασμένη με γλυκύτητα και μακριά επίγευση.
Αυτό που πρέπει να γνωρίζομε ως καταναλωτές είναι ότι γενικά το κέλυφος προστατεύει τα φιστίκια να διατηρήσουν το άρωμα τους και την τραγανή υφή τους. Σίγουρα δεν μπορούμε να βρούμε στην αγορά αλεσμένο ή χοντροκομμένο φιστίκι πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνομε την συγκεκριμένη διαδικασία στην κουζίνα μας χρησιμοποιώντας ηλεκτρικό μίξερ ή ένα πέτρινο γουδί. Από την στιγμή όμως που το φιστίκι αλεστεί πολύ γρήγορα χάνει την φρεσκάδα του (σε 2-3 ημέρες).
Ο καλύτερος τρόπος διατήρησης εφόσον θα το κρατήσουμε περισσότερο από 10-15 ημέρες είναι σε αεροστεγή σκεύη που φυλάσσονται στο ψυγείο.
Η ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΤΟΥ ΑΞΙΑ
Σύμφωνα με μια ερευνητική μελέτη που πραγματοποιείται από το πανεπιστήμιο της Gaziantep, το φιστίκι: ενισχύει την λειτουργία της καρδιάς, αυξάνει την καλή χοληστερόλης (HCL), βοηθά στην σωστή ανάπτυξη των παιδιών λόγω του περιεχομένου του στο φώσφορο, το σίδηρο και τα μεταλλεύματα.
Τα 100 γραμμάρια φιστικιού παρέχουν 35% της καθημερινής ανάγκης σε πρωτεΐνη, βιταμίνες B1 και το Ε και φώσφορο. Επιπλέον θεωρείται αφροδισιακό.